[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zabawkę w życiu w sam raz i to rozumną. Na to i my sobie teraz pozwalamy, więc na ten sam temat
przejdzmy jeszcze w ten sposób te myśli prawdopodobne, które z kolei następują. Woda pomieszana z
ogniem, ta subtelna i wilgotna, dla swej ruchliwości i dlatego, że się swoimi drogami po ziemi toczy,
nazywa się wilgotnością i miękka jest, bo podstawy trójkątów ma mniej szerokie niż trójkąty ziemi,
więc ustępuje. Kiedy z niej ogień wyjdzie i powietrze i ona sama zostanie, robi się bardziej jednostajna
a ściąga się, bo z niej wychodzi ogień i powietrze, i krzepnie. Ta woda, która nad ziemią najbardziej
tego dozna, to grad, a na ziemi lód. Ta, która mniej i jest jeszcze na pół skrzepła - nad ziemią - to
śnieg, a ta, co na ziemi skrzepnie, a tworzy się z rosy, nazywa się szronem. Najczęściej różne postacie
wody są ze sobą pomieszane. Cała ta grupa, którą przecedzają rośliny rosnące z ziemi, nosi nazwę
soków. One wszystkie są pomieszane, więc nie mają jednorodności i wiele ich nie ma żadnej nazwy.
Tylko cztery ich rodzaje mają ogień w sobie, więc są najbardziej przezroczyste i otrzymały swoje
nazwy. Jeden, który duszę i ciało rozgrzewa, to wino. Drugi łagodny, można go łatwo okiem wyróżnić i
dlatego świeci i połyskuje tłusto, jak oliwa. To żywica, olej rycynowy i oliwa sama i inne soki, które te
same właściwości posiadają. A które z nich się rozpływają aż do naturalnych dróg, które się zbiegają
około ust i dzięki tej zdolności dają nam smak słodki, te przeważnie otrzymały nazwę miodu. A ten
rodzaj pienisty, który rozkłada ciało przez to, że je spala, wyodrębniony od wszystkich soków, nazwano
opos.
Z różnych postaci ziemi jeden rodzaj przepojony wodą w ten sposób staje się ciałem kamiennym.
Zmieszana z nim woda rozpada się w tej mieszaninie i przemienia się w postać powietrza. Tak powstałe
powietrze ucieka w górę na swoje miejsce. %7ładen żywioł nie zawiera pustki. Zatem i to powietrze
zgniata powietrze otaczające, a to, jako ciężkie i zgniecione w otoczeniu tej masy ziemi, ciśnie na nią
mocno i spycha cząstki ziemi na te miejsca, z których właśnie wyszło powietrze. Ziemia, ściśnięta
powietrzem, łączy się nierozerwalnie z wodą i staje się skałą. Aadniejsza skała jest przezroczysta i
składa się z różnych gładkich części. Wprost przeciwny jest skład nieprzezroczystych, kiedy pod
wpływem szybkości ognia cała wilgoć z ziemi zostanie wyrwana, ona się robi bardziej krucha od skały.
Ten rodzaj nazywamy gliną. On tak powstał.
A bywa nieraz, że trochę wilgoci zostanie w środku, a ziemia się zrobi płynna pod działaniem ognia. Jak
ostygnie, robi się z niej kamień, który ma kolor czarny. A znowu tak samo, kiedy z ziemi, zmieszanej z
wodą, dużo wody wyjdzie, a ziemia ma cząstki drobne, robi się z niej materiał słony, półstały i na nowo
rozpuszczalny w wodzie, który służy do czyszczenia oliwy i ziemi. To jest rodzaj sody. Drugi, dobrze
przystosowany w połączeniach soli, które przemawiają do wrażliwości ust, jest ciałem, które bogowie
lubią według intencji prawa. Wspólne związki z nich obu, nierozpuszczalne w wodzie, tylko w ogniu, są
dlatego tak bardzo zbite. Mas ziemnych ogień ani powietrze nie topi. Dlatego że mają cząstki mniejsze
niż odstępy między jej cząstkami - one tylko przez szerokie miejsca przechodzą bez przymusu - zatem
ziemi rozłożyć nie mogą, więc ona nie jest topliwa. Jednakże cząstki wody, ponieważ są większe,
gwałtem sobie w niej drogi torują, rozkładają więc ziemię i topią. Ziemię nie zbitą tylko jedna woda
gwałtem rozkłada, a zbitej nie rozłoży nic, tylko ogień. Bo wejścia nie ma w niej dla żadnych cząstek,
tylko dla ognia. Jeżeli woda jest najgwałtowniej zbita, wtedy ją tylko ogień w płyn rozleje, a jeśli
słabiej, to jedno i drugie: ogień i powietrze. Ogień poprzez odstępy między cząstkami, a powietrze i
poprzez trójkąty. Powietrza gwałtownie zbitego nie rozłoży nic, chyba że na pierwotne składniki.
A bez gwałtu jeden tylko ogień je stapia. Co się tyczy ciał zmieszanych z ziemi i wody, to pokąd woda
nie zajmie w nich odstępów między cząstkami ziemi, które są gwałtem ściśnięte, cząstki wody
przychodzące z zewnątrz nie mają wejścia, więc opływają całą masę naokoło i nie mogą jej stopić, a
cząstki ognia wchodząc w odstępy między cząstkami wody, tak samo jak woda wchodziła między
cząstki ziemi, to samo robią z cząstkami powietrza, topią więc ciało złożone i one tylko sprawiają to, że
przechodzi w stan płynny. A zdarza się, że takie ciała mają mniej wody niż ziemi, i to są wszystkiego
rodzaju szkła i te rodzaje kamieni, które można lać. Inne znowu mają więcej wody, jak wszystkie
rodzaje wosków i ciał wonnych. Otóż różne postacie, urozmaicone połączeniami i przemianami jednych
w drugie, są już prawie omówione. Teraz trzeba wyświetlić, z jakich przyczyn powstają wrażenia, które
od nich odbieramy. Otóż przede wszystkim muszą być spostrzeżenia wszystkich rzeczy, o których się
[ Pobierz całość w formacie PDF ]